Bóle głowy i wymioty.

Przy wzmożonym ciśnieniu śródczaszkowym najczęściej chodzi o bóle ranną porą, gdyż wówczas ciśnienie krwi fizjologicznie bywa najwyższe. Z biegiem czasu bóle stają się coraz regularniejsze i trwają coraz dłużej. Skargi na bóle głowy okolicy czołowej nie mają znaczenia lokalizacyjnego. Po wysiłkach fizycznych, przy napięciu tłoczni brzusznej, np. w czasie defekacji przy nachylaniu się lub przy szybkiej zmianie postawy ciała z leżącej na wyprostowaną, przy kaszlu i kichaniu, a więc wówczas gdy ciśnienie śródczaszkowe zwiększa się;-bóle głowy nasilają się. Początkowo bóle głowy bywają dość wyraźnie umiejscowione, później rozszerzają się na całą głowę. Ból bywa tak intensywny, jakby czaszka miała pęknąć. Ma on charakter ciągły, trwa ze zmiennym nasileniem cały dzień, w jego przebiegu nie ma przerw. Czasem chorzy czują się lepiej w półsiedzącym ułożeniu ciała, szczególnie przy guzach tylnej jamy czaszki. Niektórym chorym przynosi ulgę trzymanie głowy w szczególnym ułożeniu, ułatwiającym odpływ płynu, np. przy guzach okolicy ciał czworaczych, gdy głowa jest pochylona ku przodowi, a przy guzach IV komory, gdy głowa jest odgięta ku tyłowi. Czasem udaje się stwierdzić bolesność dotykową lub opukową czaszki w określonym miejscu, co może mieć znaczenie lokalizacyjne. Wobec tego, że ból głowy niekoniecznie musi być następstwem wzmożenia ciśnienia śródczaszkowego. Choróbski uważa zjawisko to raczej za objaw ogniskowy. Jednym z pierwszych objawów bywają również wymioty. Przeważnie mają one charakter mózgowy, tzn. powstają wskutek podrażnienia ośrodka nerwu błędnego lub samego tego nerwu. Różnią się one od wymiotów żołądkowych tym, że występują bez poprzedzających je przykrych i dłużej trwających nudności, tak iż chory może wkrótce potem znowu jeść z apetytem. Ten mózgowy charakter wymiotów nie zawsze jednak stwierdzamy. Wymioty częściej występują rano. Z kolei tarcza zastoinowa jest jedną z najpewniejszych oznak wzmożonego ciśnienia śródczaszkowego, dlatego przy najlżejszym podejrzeniu guza mózgu należy obowiązkowo zbadać dno oka. Pamiętać jednak należy o tym, że powoli rosnący guz może w ciągu długiego czasu nie dawać tarczy zastoinowej. Jej nieobecność nie wyklucza więc możliwości guza. Zwłaszcza guzy płatów czołowych rzadko przebiegają z tarczą zastoinową. Jeżeli wziernikiem mamy możność śledzić rozwój tego objawu, to początkowo stwierdzamy silne wypełnienie krwią i wężykowaty przebieg żył dna oka. Przy lekkim ucisku oka widzi się dodatnie tętnienie żylne. Po kilku dniach spostrzec można szkliste wypuklenie zewnętrznego brzegu tarczy, po czym stopniowo cała tarcza nabrzmiewa na kształt grzyba wpuklającego się do wnętrza oka. Twór ten i okolica mogą krwawić. Pole widzenia zwęża się, mroczek rozszerza się. Zastoina taka może się utrzymywać miesiącami, po czym grozi stan zanikowy z obumarciem nerwu wzrokowego. Tarcza zastoinowa nabiera barwy szarej, obrzęk zmniejsza się, przy czym granice tarczy znowu występują ostrzej. Upośledzenie wzroku odwracalne jest tylko z początku, po pewnym czasie następuje trwałe oślepnięcie. [hasła pokrewne: rehabilitacja uraz mózgu, rehabilitacja we Wrocławiu, kasetony świetlne ]